Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012

Ελάτε να τραγουδήσουμε μαζί....

Τσου Γιαννάδες το 1959
Στη σημερινή δύσκολη εποχή, οι χωριανοί μας -όπως και όλοι οι Έλληνες- στενοχωριούνται πολύ από τη δύσκολη οικονομική κατάσταση και ξέρουμε ότι η στενοχώρια κάνει μόνο κακό. Ένα από τα πολλά κακά που βιώνουνε καθημερινά, είναι η τηλεόραση, η οποία έτσι όπως λειτουργεί, μαβλίζει τον κόσμο, τσου τρομοκρατεί και τσου βουρλίζει με όσα λέει. Φευγάτε λοιπόν για λίγο από την τηλεόραση -αγαπητοί χωριανοί- και καθήστε ήσυχα στον καναπέ σας, να ακούσετε όμορφη μουσική που θα σας χαλαρώσει, που θα σας ξεκουράσει, που θα σας κάνει να νοσταλγήσετε τα παλιά, που θα σας κάνει να ξεχάσετε τσου κόπους, τα χαράτσια και όλους τσου φόρους αντάμα. 
Παρακάτω σας δίνουμε δέκα όμορφα παλιά ελληνικά τραγούδια, τραγουδισμένα από τον καταξιωμένο μουσικό και τραγουδιστή του χωριού μας, τον Νικόλα τον Τσαγκάρη, με τη χαρισματική φωνή του.
Οι νέοι του χωριού, μπορεί να μη βρούνε αυτά τα τραγούδια τση ορεξιάς τους, αλλά υπάρχει το χάσμα γενεών και...πασάρουνε.
Οι παλαιοί μας όμως, θα εβάνανε μία κούπα κρασί στο τραπέζι, θα παίρνανε και λίγo μπακαλάρο ξεφλιστόνε ή κάτι άλλο για μεζέ, θα εκαθόντανε στο τραπέζι με παρέα και θα λέγανε ...πάτησε το play!
Ο Νικόλας ο Τσαγκάρης, είναι ο παραδοσιακός τραγουδιστής του χωριού μας και για την καλλιτεχνική του δράση, ο Δήμος Παλαιοκαστριτών, τον ετίμησε με ειδική αναμνηστική πλακέτα, τον Άγουστο του 2005.
Καθένα από τα παρακάτω links, αντιπροσωπεύει και από ένα παλιό ελληνικό τραγούδι:http://liapadescorfu.blogspot.gr/2013/08/blog-post_23.html












Κάθε τόσο να τα βάνετε να τα ακούτε...


Δείτε εδώ και την Κερκυραϊκη χορωδία και μαντολινάτα, όπου τραγουδάνε χωριανοί μας: Λιαπαδίτες χορωδοί στην Κερκυραϊκή Χορωδία και Μαντολινάτα

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Για τους επισκέπτες μας, εξαιρετικά...

Γράφουμε εδώ μερικές χρήσιμες πληροφορίες, μία μικρή ατζέντα με τηλέφωνα, που μπορεί να φανούνε χρήσιμα σε δύσκολες ώρες, για τσου αναγνώστες του blog, αλλά και για τσου επισκέπτες του χωριού, για όλους όσους χρειάζονται επικοινωνία, είτε με δημόσιες υπηρεσίες, είτε με υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

Για το χωριό Λιαπάδες:

ΑΣΤΕΡΑΣ Λιαπάδων: 6942486677 κ. Γιάννης Κορακιανίτης
Αστυνομία Παλαιοκαστρίτσας: 26630 42000 / 26630 22222
Βενζινάδικο AEGEAN: 26630 41577
Βλάβες πόσιμου νερού: 26630 41995 
Βλάβες νερού άρδευσης: 26630 42120 
Βλάβες ΟΤΕ Κέρκυρας: 22121
Γιαννούλης Γιατρός: 26630 41576
Γυμνάσιο Λιαπάδων: 26630 41440
ΔΕΗ Κέρκυρας (Βλάβες): 26610 39819
ΔΕΗ Κέρκυρας (λογαριασμοί): 11770 
Δημοτικό Σχολείο Λιαπάδων: 26630 41167 
Εκκλησία Αγία Αναστασία: 26630 41086
Κέντρο Υγείας Αγίου Αθανασίου (Αγρού): 26633 60300
ΚΕΠ Παλαιοκαστριτών: 26630 42120
Κούρκουλου Ανθή (Γιατρίνα): 6976107055
Λιμενικός Σταθμός Παλαιοκαστρίτσας: 26630 41297
Μarket ΣΟΥΛΑ: 26630 41092
Medousa bar: 26630 41050
Μini market Πολυλάς: 26630 41191
Μονή Παλαιοκαστρίτσας: 26630 41210
Νηπιαγωγείο Λιαπάδων: 26630 41660
Ξενοδοχείο Blue Princess: 26630 41455
Ξενοδοχείο Λιαπάδες Beach: 26630 41115
Ταβέρνα Άσπρος: 26630 42128
Ταβέρνα Κουΐνος: 26630 41900
Ταβέρνα Κώστας: 26630 41093
Ταβέρνα Σταφύλιας: 26630 41990
Υποθηκοφυλακείο Επιλιμνίων: 26630 22202
Φαρμακείο Λιαπάδων: 26630 41592
Φιλαρμονική Λιαπάδων: 26630 41972

Για την πόλη της Κέρκυρας:

Α ΔΟΥ Κέρκυρας: 26610 21209
Aegean Airlines Κέρκυρας: 26610 27100
Αεροδρόμιο “Καποδίστριας”: 26610 89600 / 26610 45829
Αναγνωστική Εταιρία Κέρκυρας, 26610 39528
Αχίλλειο Μουσείο: 26610 56245
Γ.Α.Κ. Νομού Κέρκυρας: 26610 38193
Duty Free Λιμάνι Κέρκυρας: 26610 31737 
ΑΝΕΚ LINES Corfu: 26610 24503-4
Αστυνομία Αεροδρομίου: 26610 38088
Αστυνομία Κέρκυρας: 26610 29150
Δασαρχείο Κέρκυρας: 26610 81391
Δημαρχείο Κέρκυρας: 26613 62700 / 26610 44410
Δημόσια Βιβλιοθήκη Κέρκυρας: 26610 38583
Δημοτικό Θέατρο: 26610 33598
Δικηγορικός Σύλλογος Κέρκυρας: 26610 39022
Ειρηνοδικείο Κέρκυρας: 26610 26319
ΕΛΠΑ, Οδική Βοήθεια: 104 & 26610 39504
Express Service,
Οδική Βοήθεια: 154 & 26610 44244 
ΕΚΑΒ: 166
ΕΟΤ: 26610 37638
Ευρωδιάγνωση Κέρκυρας: 26610 83800
ΙΚΑ: 26610 96800
ΚΤΕΛ Ηγουμενίτσας: 26650 22309
ΚΤΕΛ Κέρκυρας Αστικό: 26610 37186
ΚΤΕΛ Κέρκυρας Υπεραστικό: (Κέρκυρα: 26610 28900)
ΚΤΕΛ Κέρκυρας Υπεραστικό: (Αθήνα: 210 5129443)
ΚΤΕΛ Κέρκυρας Υπεραστικό: (Αθήνα Σωκράτους 59: 210 5233810) 
ΚΤΕΛ Κέρκυρας Υπεραστικό: (Θεσσαλονίκη: 2310 595409)
ΚΤΕΛ Κέρκυρας Υπεραστικό: (Λάρισα: 2410 567600)
ΚΤΕΛ Παξών: 26620 32245
ΚΤΕΟ (Δημόσιο) Κέρκυρας: 26613 63100
ΚΤΕΟ (Ιδιωτικό) Κέρκυρας: 26610 26610  
Λιμεναρχείο Ηγουμενίτσας: 26650 99400
Λιμεναρχείο Κέρκυρας: 26610 65200
Λιμεναρχείο Παξών: 26620 32259
Λιμεναρχείο Πάτρας: 2610 329137
Λιμενικός Σταθμός Οθωνών: 26630 72280
ΜΙΝΟΑΝ LINES Corfu: 26610 25000
Μουσείο Αρχαιολογικό: 26610 30680
Μουσείο Αχίλλειο: 26610 56245
Μουσείο Βυζαντινό: 26610 38813
Μουσείο Διονυσίου Σολωμού: 26610 30674
Μουσείο Σινοϊαπωνικό:26610 30443
Νοσοκομείο Κέρκυρας: 26613 60400
Ολυμπιακή Αεροπορία Κέρκυρας: 26610 38964
Περιφέρεια Ιονίων Νήσων: 26610 39606
Προξενείο Αγγλίας: 26610 30055
Προξενείο Βελγίου: 26610 33788
Προξενείο Γαλλίας: 26610 30067
Προξενείο Γερμανίας: 26610 31450
Προξενείο Δανίας: 26610 35698
Προξενείο Ελβετίας: 26610 39485
Προξενείο Ιρλανδίας: 26610 32469
Προξενείο Ισπανίας: 26610 30457
Προξενείο Ιταλίας: 26610 42433
Προξενείο Νορβηγίας: 26610 39667
Προξενείο Ολλανδίας: 26610 39900
Προξενείο Ουγγαρίας: 26610 48600 
Προξενείο Ρωσίας: 26610 81973
Προξενείο Σερβίας: 26610 26724 / 6948567488
Προξενείο Σουηδίας: 26610 36421 

Πρωτοδικείο Κέρκυρας: 26610 98820
Πυροσβεστική Κέρκυρας: 199, 191, 26610 39533
Ραδιοταξί Κέρκυρας: 26610 33811-2 / 18300
Ταχυδρομείο Κέρκυρας: 26610 25554
Ταχυδρομείο Κοκκίνη: 26610 94362
Ταχυδρομείο Τζάβρος: 26610 80113
Τελωνείο Κέρκυρας: 26610 39392
Τουριστική Αστυνομία: 26610 30625 / 39503
Τροχαία Κέρκυρας: 26610 39294

Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2012

Ο Τουρισμός στο χωριό μας

Όλοι το φωτογραφίζουνε, ...is American style
Το χωριό μας, εκμεταλλεύτηκε έγκαιρα τον τουρισμό και αξιοποίησε στο έπακρο τσι πολλές ευκαιρίες που επαρουσιασθήκανε. Και αυτό εγίνηκε γλήγορα και απρογραμμάτιστα. Υπάρχουνε στο χωριό μας από παλιά δύο μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, το Λιαπάδες Beach AE και το Elly Beach AE, οι οποίες με τσι επενδύσεις που εκάμανε, αναβαθμίσανε το χωριό μας. Επιπρόσθετα, εδημιουργηθήκανε πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια, τα οποία καλύψανε όλες τσι παρουσιαζόμενες ανάγκες για καταλύματα. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία από το Σύλλογο ενοικιαζομένων δωματίων Κέρκυρας, στα μέσα του 2004, υπήρχανε στο χωριό μας εξακόσιες (600) κλίνες, σε ενοικιαζόμενα δωμάτια, πολλές από τσι οποίες εκατασκευασθήκανε παράνομα και οι οποίες με την πτώση του τουρισμού, αποδειχθήκανε λάθος επενδύσεις.
Περίπου από το 1990, το χωριό έσφυζε από τουριστική δραστηριότητα. Πολλοί Ιταλοί ερχόντανε στο χωριό χωρίς να έχουνε κάνει κρατήσεις και αναγκαζόντανε να χτυπάνε τσι πόρτες ...avete camera?,  ή να κοιμούνται στα αυτοκίνητά τους, ή ακόμη και στα χωράφια. Η εταιρία Thompson που έφερνε τσου Άγγλους τουρίστες, δεν είχε αφήκει ούτε ένα κρεβάτι άδειο. Είχε νοικιάσει όλα τα καταλύματα του χωριού, με αποτέλεσμα να μπει στο χωριό πολύ και ζεστό χρήμα. Αυτό εζηλέψανε πολλοί και εκάμανε δωμάτια απερίσκεπτα, χωρίς να ξέρουνε ότι δεν είναι κάθε μέρα τ’ Αϊ Γιαννιού. Αυτό, σε συνάρτηση με τσι υποβαθμισμένες υπηρεσίες που προσφερόντανε, ήτανε η αιτία να αρχίσει σιγά σιγά η αντίστροφη μέτρηση και να μειώνεται η τουριστική κίνηση.
Άλλοι Λιαπαδίτες επήγανε σε τουριστικές επιχειρήσεις, ξενοδοχεία και εστιατόρια και εδουλέψανε σε ένα νέο καθαρό και επικερδές επάγγελμα, με λεφτά κάθε μήνα στο χέρι και τα ένσημά τους. Από αυτή την κατηγορία υπάρχουνε τώρα στο χωριό πολλοί συνταξιούχοι, που ευγνωμονούνε την ώρα και τη στιγμή που εμπήκανε και εδουλέψανε σε αυτό το χώρο.
Άλλοι επροσπαθήσανε να κάνουνε δικές τους δουλειές με τουριστικό προσανατολισμό, χωρίς να διαθέτουνε τα ιδιαίτερα προσόντα και τσι ξένες γλώσσες. Ασχοληθήκανε με ταβέρνες, με ενοικιαζόμενα δωμάτια, με θαλάσσια σπορ, ανοίξανε μίνι μάρκετ, καταστήματα με σουβενίρ και ένα σωρό άλλες ασχολίες.

Ενοικιαζόμενα δωμάτια
Θεωρήθηκε η εύκολη λύση και με πολλά λεφτά. Γιαυτό εχτιστήκανε δωμάτια κουτουρού χωρίς πρόγραμμα. Στο χωριό, σπίτια με ενοικιαζόμενα δωμάτια έχουνε οι παρακάτω χωριανοί: Γιωργίτσης (φωτό), Καβαλάρης, Καρλαπίπας, Κέρκυρας, Κουνέλης, Κουσκούρης, Κώστας του Σίμου, Λεπενιώτης, Μολοχίτης Σπύρος, Μουτέρης, Μπίρλη Μαρία, Μπίρλης Σπύρος, Μπής, Παντούλης, Παπαρέλας, Παπούλας, Πιπίτσης, Πιτσάκος, Ρόκας, Σταρένιος, Σταφύλιας, Τζίτζηρας, Τσέντσος, Τσογιός, Τσολιάς, Τσούτσας, Φώντης Γιώργος,

Ενοικιάσεις θαλασσίων σπόρ, ξαπλώστρες, νουμπρέλες: Βασίλης τση Κάτες, Καβαλάρης Μιχάλης, Κολητήρης, Κούλουκας, Κώστας τ' Αγγίλα, Μαρίνης, Μπατούνης, Μπενιαμής, Σάγκας, Τάγκος, Τσολιάς, Γιάννης του Νάσου, Θοδώρα Καρόνια,

Ο Τάγκος που πάει παντού
Βαρκάρηδες: Στην Παλαιοκαστρίτσα Λιαπαδίτες βαρκάρηδες, είναι ο Νάσος, ο Χούλης, ο Κόντης ο Γιώργος, ο Καλιμής, ο Ματσακάς, ο Μαρίνης, ο Μήκιος τση Κατίνας, ο Μπατούνης, ο Τζαβέλας και καένας που αλησμονήσαμε...
Να δούμε όμως και τα αρνητικά του τουρισμού. Ο τουρισμός από κάποια άλλη οπτική γωνία (όχι μόνο οικονομικά), έβλαψε τη μικρή μας κοινωνία. Οι τουρίστες, εφέρανε στο χωριό  μας, εκτός από τα όβολά τους, νέα ήθη και έθιμα, πιο χαλαρά από τα δικά μας, εφέρανε ναρκωτικά και πορνεία και μέσα σε αυτό το περιβάλλον εμεγαλώσανε πολλές γενιές Λιαπαδιτόπουλα.

Κυριακή 8 Ιανουαρίου 2012

Οι εκκλησιές του χωριού

Το παρακάτω κείμενο για τσι εκκλησιές του χωριού, προέρχεται από τα Γ.Α.Κ. Νομού Κέρκυρας, ύστερα από έρευνα και ταξινόμηση του χωριανού μας Μάκη Νίνου Δημουλά.

 

Καθεδρικός Ναός Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας (Φ. Αρ. 337)

Η Άγια Αναστασιά

Ο Ναός της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας, είναι ο καθεδρικός Ναός του χωριού Λιαπάδες. Είναι χτισμένος στην κεντρική πλατεία του χωριού. Είναι επιβλητικός, χτισμένος σε ρυθμό βασιλικής χωρίς τρούλο. Η Ουρανία (οροφή) του ναού, είναι αγιογραφημένη πάνω σε αναγεννησιακό ρυθμό ή όπως αλλιώς ονομάζεται, σε ρυθμό μπαρόκ. Το τέμπλο είναι μεγαλοπρεπές, φτιαγμένο από μάρμαρο. Πάνω από την εικόνα της Αγίας Αναστασίας, είναι χαραγμένη η εξής επιγραφή: “ΕΚΜ. ΜΡ. ΤΖΡ. ΠΞ  Ν 1803”. Το καμπαναριό είναι μεταγενέστερο του ναού, φτιαγμένο το 1797. Ο ναός είναι ανακαινισμένος πολλές φορές, με αποκορύφωμα τα μέσα του 20ού  αιώνα, που αλλάχθηκαν τα δάπεδα, τοποθετήθηκαν καινούρια στασίδια και έγιναν αρκετές σοβαρές εργασίες. Τα επίσημα πρακτικά του ναού ξεκινάνε από τις αρχές του 1700, αν και ο ναός είναι κτισμένος στα μέσα του 1600, δηλαδή στα μέσα του 17ου αιώνα (1600-1650). Το Ιβεντάριο του ναού, το υπογράφει ο Agostin Sagredo. Το βιβλίο αυτό, ξεκινά γράφοντας κατά λέξη: “… μετά από απόφαση και σέβως προς τις Ρωμαϊκές εκκλησίες, στο έκτο κατά δύναμη χωριό της Κέρκυρας, διατάσσεται να αναφερθούν οι υπάρχουσες εκκλησίες, ήτοι: Αγία Αναστασία, Υ.Θ. Οδηγήτρια, Άγιοι Θεόδωροι, Αγία Θέκλα”. Έτσι αποφασίζεται στις 6 Ιουλίου των Ε.Ν. “… να δημιουργηθεί ένα βιβλίο (όπως συνηθίζεται και στη χώρα), για να γράφεται η κάθε κουμεσιά και η κατά καιρούς διαδοχή, και αυτό γίνεται για το καλύτερο σέβως προς τον Θεό” . (Από αυτήν την παράγραφο, βλέπουμε ότι τότε ακόμα δεν υπήρχαν επίσημα οι ναοί της Αγίας Αναστασίας της Ρωμαίας και του Αγίου Νικολάου). Έτσι λοιπόν δημιουργούνται:

Το παραδοσιακό καμπαναριό
1. Ένα 200φυλλο βιβλίο, μοιρασμένο σε τρία μέρη, που περιγράφει το Ιβεντάριο  των ιερών σκευών και την αναγραφή των εσόδων.
2. Ένα βιβλίο που περιγράφει την παραγωγή κρασιών, λαδιών, σιταριού, κ.λπ.
3. Έξοδα του ναού.
Στο τέλος των κουμεσιών -που κρατούσαν δύο χρόνια- τα βιβλία αυτά παραδίδονταν στους νέους εκλεγμένους διαδόχους. Στο Ιβεντάριο έχουμε την υπογραφή του Agostin Sagredo το 1572 και ξεκινάει το έγγραφο του Βενετού αξιωματούχου, με τον εξής τίτλο: “I Ivo Belia Chanta Santa Anastasia Eiuta Liapades“. Μέσα στο κείμενο του A. Sagredo,  έχουμε έναν κατάλογο με την περιουσία του ναού. Έχουμε λοιπόν το 1752:
  1. Καντήλια ασημένια (98)
  2. Ενας δίσκος ασημένιος
  3. Ενας σταυρός ασημένιος
  4. Ενα θυμιατό ασημένιο
  5. Ενα σήμαντρο σιδερένιο (το καμπαναριό είναι του 1797)
  6. Ενα ποτήριο ασημένιο
  7. Ενα ευαγγέλιο ασημένιο (κόκκινο με φιγούρες ασημένιες)
  8. Ενα φελόνι με τα Ιερά
  9. Βιβλία (14)
Ακόμα, στο ναό ανήκαν: ένα λουτρουβιό και 1.346 ρίζες ελιές. Αργότερα, σε μετέπειτα βιβλία που έχουν γραφτεί, έχουμε έναν καινούριο θεσμό σε όλους τους ναούς: είναι οι κυβερνήτες των ναών.
Για το ναό της Αγίας Αναστασίας, ξέρουμε μερικούς κυβερνήτες και επιτρόπους από τον 19ο αιώνα, που είναι οι εξής:
1. Θεόδωρος Αγάθος: Επίτροπος από 1801 έως 1803
2. Σπυρίδων Νίνος, Σταμάτης Ρεπούλιος, Γιωργάκης Αγάθος: Επίτροποι από 5 Οκτωβρίου 1805 έως το 1807
3. Γιάννης Μάζης του Αναστασίου, Στέλιος Αγάθος: Επίτροποι από το 1807.
Οι ανώτεροι άρχοντες του ναού ήταν:
Αθανάσιος Μποζίκης - Δημήτριος Αγάθος, “Μετοχιούντες ακόμα τους Αγίους Θεοδώρους και την Αγία Θέκλα”, 30 Νοεμβρίου 1806 έως 29 Δεκεμβρίου 1808.
Όμως ο ναός είχε να αντιμετωπίσει αρκετά και μεγάλα προβλήματα. Οι διάφορες εκκλησιαστικές επιτροπές, έπρεπε με κάθε τρόπο να καταφέρνουν να σώζουν την περιουσία των ναών, από διάφορους κατοίκους του χωριού, που προσπαθούσαν να καταχραστούν με κάθε μέσο. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Ιωάννη Μάζη το 1805, ο οποίος δημιουργεί ένα πρόβλημα με τα πάχτα που είχε πάρει από το ναό και μετά δεν τα επέστρεφε ξανά πίσω. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αποφασιστεί από το συμβούλιο του ναού (κουμεσία) να παχτωθούν στον Ιωάννη Νίνο του Αθανασίου, οι ελιές για δύο χρόνια και μετά να επιστραφούν ξανά πίσω. Μάρτυρες του συμβολαίου είναι οι:
1. Θεόδωρος Παγιάτης Ιερεύς
2. Αντώνης Αρμένης
3. Dabakas Izason
Υπογράφει ο Andrea Karatjey Nazor.
Το 1811, το Μαγγιστράτο (βουλευτήριο των Εφτανήσων), αλλά και οι αρχές του νησιού, στέλνουν στο ναό έναν κατάλογο με νόμους, οι οποίοι αναφέρονται εις την παχτωσιά.
Συγκεκριμένα:
1. Η παχτωσιά θα κρατάει 4 χρόνια
2. Θα υπάρχουν 3 ινκάντα
3. Μετά την παχτωσιά, ο παχτωνάρης θα είναι ελεύθερος, υπό τον όρο να έχει πληρώσει και να μη χρωστάει.
4. Τα χτήματα πρέπει να είναι καθαρά. Ο νέος παχτωνάρης πρέπει να λαμβάνει από τον παλιό όλα τα χτήματα σε καλή κατάσταση.
5. Ο παχτωνάρης πρέπει να προσέχει το πάχτο.
Ακόμα, το ίδιο έτος 1811, ο υπουργός της διοικήσεως αποφασίζει:
1. Την Κυριακή 13 Νοεμβρίου, θα γίνει σύναξη στην εκκλησία
2. Στη σύναξη θα προεδρεύει ο προεστός του χωριού
3. Μέσα σε 8 ημέρες, οι κυβερνήτες του ναού θα κάνουν κατάλογο όλων των συναδέλφων.
4. Οι συνάδελφοι πρέπει να είναι πάνω από 18 ετών και να μη χρωστούν στην εκκλησία.
Στο κοιμητήριο του ναού της Αγίας Αναστασίας, έθαβαν τους νεκρούς τους οι πιο προνομιούχες οικογένειες του χωριού. Γενικότερα οι οικογένειες αυτές αποτελούνταν από τους Αγαθάτες, τους Παγιατάτες (οι πιο πολλοί Παγιατάτες ήταν ιερείς), τους Παπαδοπουλάτες.
Αργότερα, μέσα στα πρακτικά του ναού γράφτηκε ένας κατάλογος με τα μεγαλύτερα επώνυμα, τοποθετημένα κατά δύναμη. Ο κατάλογος γράφτηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και είναι ο εξής:
Οι λεπτομέρειες τση κορφής με τον ανεμοδείκτη
Αγαθάτες
Μποζικάτες
Μαζάτες
Παγιατάτες
Νινάτες
Χαλκιαδάτες
Ρεπουλιάτες
Γουλιάτες
Μαυροϊδάτες
Παπαδοπουλάτες

Στην κορφή του καμπαναριού, όπως φαίνεται και στη διπλανή φωτογραφία, υπάρχει από κατασκευής ένας παλιός ανεμοδείκτης που δείχνει την κατεύθυνση των ανέμων. Ο ανεμοδείκτης αυτός γυρίζει ολοτρόγυρα και όπως λέγανε κάποιοι παλαιοί, υπάρχει στην κατασκευή του ένα σύστημα που εμποδίζει τη σκουριά και τις λανθασμένες ενδείξεις. Δεν υπάρχει εσωτερική λίπανση, ούτε κάποιος το λιπαίνει. Όποιος γνωρίζει πως λειτουργεί, να μας το πει να το μάθουνε κι' άλλοι.

 

Αγία Αναστασία η Ρωμαία (Φ. Αρ. 338)

Η Άγια Αναστασιά η Ρωμαία

Τσαντάρας,Καινούριος,Αρβανιτάκης
Για το ναό της Αγίας Αναστασίας της Ρωμαίας, δεν έχουν διασωθεί αρκετά στοιχεία που να μας βοηθήσουν να μάθουμε διάφορα πράγματα σχετικά με αυτό το ναό. Και στο Ιβεντάριο αυτού του ναού, υπάρχει η υπογραφή του Βενετού Agostin Sagredo. Παρόλο που αυτός ο ναός είναι πάρα πολύ μακριά από τον οικισμό, και από παλιά δεν είχε τις ίδιες δωρεές και την ίδια περιουσία με τους μεγαλύτερους και κεντρικότερους ναούς, εν τούτοις δεν έλειπαν  και από εδώ τα προβλήματα με τα πάχτα. Το αποκορύφωμα της όλης ιστορίας αυτής, ήταν το έτος 1813, όπου ο πρόεδρος και ο κυβερνήτης του ναού, Αναστάσιος Μποζίκης του Αλεξάνδρου, είχαν σημειώσει μερικά γεγονότα για τα οποία υπαίτιος ήταν ο πρόεδρος του χωριού. 
Το παραδοσιακό σήμαντρο
Έτσι λοιπόν ο Αναστάσιος Μποζίκης εσήμανε την καμπάνα στις 14:21 και κάλεσε τον κόσμο στη μέση του χωριού, για να κηρύξει τον προπηλακισμό που δέχθηκε από τον πρόεδρο, για την περιουσία του ναού. Τότε ο πρόεδρος έκρινε σωστό να ενημερώσει με επιστολή τον υπουργό της διοικήσεως που ήδη είχε εμπλακεί στο θέμα, με τα πάχτα του καθεδρικού ναού του χωριού. Έτσι λοιπόν ο υπουργός, στις 7 του Μάη του 1815, στέλνει και στην επιτροπή του ναού, έναν σχετικό κατάλογο με νόμους που αναφέρονταν στα πάχτα της Αγίας Αναστασίας της Ρωμαίας.
Το 1819, ο κυρ  Σπύρος Αγάθος πάχτωσε όλες τις ελιές του ναού, και στο συμβόλαιο που υπέγραψε, μάρτυρες ήταν οι: Σταμάτης Ρεπούλιος και Αναστάσιος Αγάθος. Αργότερα, κυβερνήτες του ναού γίνονται οι: Αθανάσιος Μποζίκης του ποτέ Ξανθή και Παναγιώτης Γουλής του ποτέ Αντωνίου. 
Μέσα στο Ιβεντάριο του ναού, ως εκκλησιαστική περιουσία αναγράφονται τα εξής:
1. Ενα ποτήριο
2. Ενας Τίμιος Σταυρός
3. Ενας δίσκος
4. Ενα θυμιατό
5. Πέντε καντήλια

 

Άγιοι Θεόδωροι (Φ. Αρ-)

Ο Αι Θόδωρος
Για το ναό των Αγίων Θεοδώρων, τα πράγματα είναι τελείως ασαφή. Δεν υπήρξε αρχείο ή χάθηκε και δεν υπάρχουν συγκεκριμένες έγγραφες πηγές. Η ιστορία του μικρού αυτού ναού συνδέεται με την άμυνα του χωριού, όταν ακόμα κινδύνευε από τις επιδρομές των Αλτζερίνων πειρατών. Αυτό που τώρα πια θυμίζει εκείνα τα συγκλονιστικά χρόνια, είναι το μεγάλο ενετικό πηγάδι που υπάρχει έξω από το ναό. Το επόμενο στοιχείο ακόμα που γνωρίζουμε για το ναό, είναι ότι από το 1804 επίτροποι είναι οι: Σταμάτης Ρεπούλιος, Γεώργιος Αγάθος και Σπυρίδων Νίνος.
Πολύ πιο παλιά, οι Άγιοι Θεόδωροι ήταν όχι απλά ένας μικρός ναός, αλλά ήταν μοναστήρι. Τα κελιά των μοναχών ακόμα σώζονται. Εκεί λοιπόν κατέληγε -όπως γίνεται και τώρα φυσικά- η λιτανεία της εικόνας της Αναστάσεως (έργο του 19ου αιώνα). Αυτή η λιτανεία ήταν και είναι η πιο λαμπρή και μεγαλοπρεπής τελετή που γίνεται στο χωριό και έχει τις ρίζες της στις παλαιότερες εποχές. Μάλιστα, μέχρι και πριν μερικές δεκαετίες, έπαιρναν μέρος με τα φλάμπουρά τους και οι Γαρδελάδες. Αυτή όμως η συμμετοχή έλαβε άδοξο τέλος, μετά από μία παρεξήγηση που δημιουργήθηκε ανάμεσα στα δύο χωριά (ανήμερα της λιτανείας) και κατέληξε σε καυγά. Από τότε, το μόνο που μας θυμίζει τη συμμετοχή των Γαρδελάδων στη λιτανεία αυτή (η οποία γίνεται την Κυριακή των Μυροφόρων), είναι η στάση της πομπής για να γίνει δέηση απέναντι από το ναό του Παντοκράτορα, που ανήκει στη δικαιοδοσία των Γαρδελάδων.
Στον Άι Θόδωρο, τα τελευταία χρόνια γίνονται πολλά βαφτίσια. Είναι σε ωραίο γραφικό περιβάλλον μέσα στη φύση, υπάρχει χώρος για τα αυτοκίνητα ή για να σερβιστούν κάποια γλυκά και από τόνα στόμα στ'άλλο, όλα τα βαφτίσια γένονται εκεί καλοκαίρι.

 

Άγιος Νικόλαος (Φ. Αρ. 339)

Για το ναό του Αγίου Νικολάου υπάρχουν οι περισσότερες και αναλυτικότερες πηγές. Ο ναός είναι χτισμένος σε ρυθμό βασιλικής χωρίς τρούλο και πίσω από την ίδρυσή του, υπάρχει η ιστορία των Νίνων και η ταύτιση της ράτσας αυτής με την πορεία του ναού μέσα στο χρόνο. Το Ιβεντάριο του ναού, υπογεγραμμένο το 1753 από τον Agostin Sagredo, μας δίνει πολλά στοιχεία για τα περιουσιακά, καθώς και για το κτηματολόγιο του ναού που είχε χαθεί και ξαναβρέθηκε το 1928. Συγκεκριμένα, το κτηματολόγιο αναφέρει ξεκινώντας: “1764 Ιανουάριος 15 Κάποιου ερχομένου από το Ιβεντάριο παλαιόν γινόμενο 1655 Μαρτίου 30 της μονής του Αγίου Νικολάου κείμενη εις χωρίον Λιαπάδων, εις τα εισοδήματα και αγαθά όπου προσφέρει εις το παρόν όλα εξικοβισμόνα όσον και αν ταις αφαιρίσαις κι ακουίζα, όπου έγιναν παρά εμού Γεωργίου Σουρέτου επιτρόπου και γιος πατρονάτου της αυτής Μονής εις πίζωσιν και φανέρωσιν των μεταγενεστέρων επιτρόπων της Μονής… ”. 

Παρακάτω το κείμενο συνεχίζει, αναφέροντας τις δωρεές που δέχθηκε ο ναός από τους πιστούς. Παρακάτω δίνεται ένα απόσπασμα από τις δωρεές:

-“… άφησε η κυρά συμβία του ποτέ Σταματίου Νίνου εις τη Μονή, όλο το μερτικό της, το χωράφι λεγόμενο, εις τα δεντρούλια.
- Άφησε η  Ξάνθω, γυνή του Δήμου Νίνου δια μέρος της ψυχής της εις τη Μονή, μία ελαία καλοκαιρινή εις τους Λάκωνες, όπου έδωσε με προικιό στη θυγατέρα της πλησίον του Σταμάτη Στραβοράβδη.
-Έχει η άνωθεν Μονή αμνάλη εις την Φιλομύλα. Το αφιέρωσε ο ποτέ Σταμάτης Νίνος του ποτέ Κόζα, ως φαίνεται εις το παλαιό Ιβεντάριο.
-Ακόμη η Μονή έχει έτερο χωράφι πλησίον στη δημόσια στράτα, από τον ποτέ Αλιβήλη Παγιάτη.
-Τα άνωθεν δύο κομμάτια εις την Φιλομύλα κι Δηλίρα σοδιασμένα του Νικολάου Νίνου δια Σιτάρι - μουλάρι ανά ήμισυ με πορταμέντο. Τώρα, εις το παρόν χωράφι εις τη Δηλίρα, το προσφέρει η κληρονομιά του ποτέ Νικολέτου Καζιάνη, από χωριό Δουκάδες.
-Το χωράφι στη Φιλομύλα, το προσφέρει ο Σίμος Νίνος του ποτέ Στάθη, λεγόμενος Ρουμπής (Ιβεντάριο 30 Μαρτίου 1655).
Χτήματα ακόμα, αφιέρωσαν οι: Ζαφείρης Παγιατάκης,  Ανδρέας Χαλικιάς,  Σταμάτης Σταυροϊδής (Νερούλια), Θεοδωρής Νίνος και Τζανής Νίνος (Καλύβια). Το χτήμα σόδιασε ο Πιέρος Κορακιανίτης Τζόγιας, Δήμος Κοσμάς (Κριθαρόκηπος), Γρηγόρης Παγιάτης (Κάμποι, Γαϊδουράς), Σταμάτης Νίνος (Αλιπουνιοί, δίπλα από των Νινάδων και Παπαδοπουλάτων). Η Μονή έχει μία ελιά κάτωθεν της μάντρας, μέσα εις τον τόπον του Πιέρου Νίνου, του ποτέ Πάνια, Αντώνης Αγάθος, Γιώργος Αγάθος, για την ψυχή τους (Παρασπόρια), Το χωράφι Γράβα αγόρασε ο Βασίλης Νίνος -λεγόμενος Μπόχαλης- και πλήρωσε στη Μονή σοδιάτικο χρονικό, σιτάρι - μουλάρι ανά ήμισυ. Τώρα εις το παρόν, η κληρονομιά του Τζώρτζη Νίνου του ποτέ Αρσένη, ήταν να πλερώσουν μουλάρι ήμισυ, ο Γιωργάκης Νίνος του ποτέ Αντώνη -λεγόμενος Περπίρης- και ο Θεοφίλης Νίνος του ποτέ Ανδρέα, μισό μουλάρι. Έχει έτερο χωράφι εις τη Γράβα ο Νικόλαος Νίνος του ποτέ Ευγένιου και επλέρωνε Τετάρτη της εκκλησίας. Έχει η μονή κομμάτι χωράφι αγορά από τον Σταμάτη Νίνο του ποτέ Νικολάου, για 37 δουκάτα εις τα στρέμματα στις 26 Απριλίου 1671. Πλερώνει ο Γιάννης Νίνος του ποτέ Νικολάου -λεγόμενος Νανής- δια το χωράφι στη Γράβα (13 Ιουλίου 1702). Το 1687 επήρανε του Γιάννη Νίνου τις ελιές. Άνωθεν της εκκλησίας, μέσα στον κήπο, έχει ο Γιάννης Νίνος μία ρίζα ελιά και την αφιέρωσε ο Σταμάτης Νίνος με τη διαθήκη του. Στα Νινάτικα, ο Σταμάτης Νίνος αφήνει τρεις ελιές,ο Σταμάτης Νίνος αφήνει πλησίον της Μονής, μία περγουλιά, ο Γιάννης Νίνος -λεγόμενος Νανής- με διαθήκη (18 Οκτωβρίου 1705) έδωσε στην εκκλησία όλη τη μοιρασιά του, που έγινε στις 26 Οκτωβρίου 1698. (Απάνω Στούπη, Καμάρα, Κοκκινός, Κόρακας, Ελιά)…”. 
Μέσα στα κείμενα αυτά, βλέπουμε ποιά στάση κρατούσαν οι Νινάτες, απέναντι προς το συγκεκριμένο ναό. Αξίζει να σημειώσουμε, ότι γύρω από το ναό έμεναν μόνο Νίνοι, γιατί εκεί ήταν η περιοχή τους, από όταν εγκαταστάθηκαν στο χωριό. Ο ναός στην ουσία δεν ήταν τίποτα άλλο, παρά ιδιοκτησία των Νίνων, οι οποίοι πρόσφεραν τα υπάρχοντά τους στο ναό και στον Άγιο που τους “προστάτευε”.
Μέσα στα βιβλία, έχουμε και τους φόρους τους οποίους πλήρωναν προς το ναό. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω απόσπασμα: ο Δημήτρης Νίνος του Ιωάννη Μπόχαλη, πληρώνει τον κάθε χρόνο εις τον μήνα Αύγουστο σιτάρι - μουλάρι ένα, οι παρά τη αυτού κληρονομιά του ποτέ Ευσταθίου Νίνου Μπόχαλη, Αντώνιος, Ιωάννης και Γεώργιος, πληρώνουν κάθε χρόνο τον Αύγουστο σιτάρι ένα, κοαντέναις δύο, ο  Αλέξανδρος Νίνος του Ιωάννη Μπόχαλη, πληρώνει κάθε Αύγουστο κοαντέναις δύο, ο Δημήτριος και ο Νικόλαος του Θεοδώρου Νίνου, πλήρωνε κάθε Αύγουστο, μία μουνέδα λύτρα… ”
Η μεγάλη περιουσία του ναού, έκανε το Μαγγιστράτο να δώσει και εδώ σημασία. Το πρώτο έγγραφο έρχεται κι εδώ το έτος 1811 και αναφέρεται στην πάχτωση. Αργότερα ο υπουργός ξαναστέλνει άλλα δύο παρόμοια έγγραφα - νόμους, κατά τα έτη 1813 και 1817 αντίστοιχα.
Ο ναός στο εσωτερικό του ήταν αρκετά πολυτελής και επιβλητικός. Μετά τον καθεδρικό ναό, ήταν ο πιο πλούσιος. Αυτό φαίνεται και από την παρακάτω απογραφή του 1764:
  1. Καντήλια αργυρά (17)
  2. Καντήλια μπρούντζινα (5)  
  3. Κορώνα αργυρή (1)
  4. Δίσκος αργυρός (1)
  5. Δίσκοι διάφοροι (2)
  6. Καντηλιέρηδες μπρούντζινοι (14)
  7. Ιερό Ευαγγέλιο αργυρό (1)
  8. Ιερό Ευαγγέλιο χάρτινο (1)
  9. Θυμιατήριο αργυρό (1) 
10. Λεκάνη για βάπτιση (1) 
11. Μπουκαλινα (1) 
12. Ανθοδοχείο (1)
13. Αμφια (2)   
Κυβερνήτης του ναού ήταν ο Σπύρος Μπόχαλης του ποτέ Ιακώβου. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε, ότι το παρανόμι Μπόχαλης, οι περισσότερες οικογένειες, απόγονοι των Νίνων ακόμα το χρησιμοποιούν, αν κι έχουν περάσει αιώνες. Το όνομα Μπόχαλης συνδέθηκε άμεσα με την πορεία του ναού μέσα στο χρόνο. Εκεί μεγάλωναν και εκεί θάβονταν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα που: όταν στις 9 Αυγούστου το Μαγγιστράτο έψαχνε τον κυρ Γιάννη Μαρτάλη του Παπαξελιανάκη, ο οποίος ανήκε στο σόι των Νίνων, έσπευσε με έγγραφό του να τον αναζητήσει στον Άγιο Νικόλαο, που εκεί έβρισκε όποιος έψαχνε κάποιο Νίνο.
Αργότερα ο ναός έπαψε να είναι Μονή. Για κάποιο διάστημα λειτούργησε και σαν σχολείο.

 

Υ. Θ. Οδηγήτρια (Φ. Αρ. 340)

Ο ναός της Υ. Θ. Οδηγήτριας είναι αναμφισβήτητα από τους πιο παλιούς ναούς του χωριού. Όμως, εδώ έχουμε την εξαίρεση του κανόνα. Ενώ έχουμε στα έγγραφα του καθεδρικού ναού, την αναφορά της Υ. Θ. Οδηγήτριας, στα έγγραφά της και πιο συγκεκριμένα στο Ιβεντάριό της, δεν υπογράφει καθόλου ο Agostin Sagredo. Ακόμα, ενώ ο ναός υπήρχε πριν το 1752, εν τούτοις τα επίσημα έγγραφά του ξεκινούν από το 1815.
Η Οδήτρια, το νεκροταφείο του χωριού
Σ’ ένα από αυτά τα έγγραφα, έχουμε την παρέμβαση του υπουργού της διοικήσεως, που προστάζει τον Σπύρο Μπόχαλη που ήταν παχτωνάρης του ναού, να παρουσιαστεί στις αρχές του τόπου για να φερμαριστεί. Πριν από δύο χρόνια, ο ίδιος είχε στείλει έναν κατάλογο με νόμους που αφορούσαν τα πάχτα. Έτσι λοιπόν ο Σπύρος Μπόχαλης που δεν υπάκουσε τους νόμους της πολιτείας και έκανε κατάχρηση στις ελιές του ναού, καλέσθηκε από το υπουργείο για να τιμωρηθεί. Για τις 23 Μαΐου του 1815 και ημέρα Κυριακή, ο υπουργός έστειλε ένα κείμενο προς τον προεστό του χωριού Ιωάννη Λεπενιώτη και τον διάταζε να το ανακοινώσει στους κατοίκους του χωριού. Το έγγραφο αυτό αφορούσε τα πάχτα της Αγίας Αναστασίας (καθεδρικός), του Αγίου Νικολάου και της Υ. Θ. Οδηγήτριας. Τότε λοιπόν ο προεστός του χωριού έβαλε τον κοντόσταυλο Αναστάση Μάζη και τον γέροντα Αναστάση Μποζίκη, και το εκυρήξανε στη μέση του χωριού (πλατεία), με το σήμαμα της καμπάνας, μετά το πέρας της Κυριακάτικης λειτουργίας. Την άλλη μέρα, ο προεστός έστειλε μία επιστολή προς τον υπουργό και του ανέφερε ότι έπραξε αυτό που διατάχθηκε από τον ίδιο. Η επιστολή τελείωνε ως εξής: “ …ος καλός επρόσταξεν τα άνωθεν καρτέλια δεν έβαλε κανένας, απάνω όμως που είναι εις είδηση τω δικαιοσύνη σου, τα οποία σου τα προβοδάω ος καλός μου πρόσταξες με την προσκυνημένη σου ορδινιά. Αναμένω τις διορισές δια να τες ανεργώ παρευτώς”.
 Ο Υποταχτικός δούλος σου Ιωάννης Λεπενιώτης
Όλοι εκεί θα πάμετε...
Τον ίδιο χρόνο (1815), ο υπουργός Βλασόπουλος καλεί μέσω του ναού της Υ. Θ. Οδηγήτριας, τους τέως και νυν κυβερνήτες της Αγίας Αναστασίας, να παρουσιασθούν μπροστά του για να φερμαρισθούν. Αυτοί ήταν:
    1. Γιάννης Μποζίκης και Ξάνθης Αγάθος, τέως επίτροποι του ναού.
    2. Ανδρέας Νίνος,  Γιάννης Μάζης και Ξάνθης Παγιάτης, νυν επίτροποι του ναού.
Ο ναός αυτός δεν είχε καμιά ιδιαίτερη περιουσία. Ούτε σε ιερά σκεύη, ούτε σε χτήματα, δεν είχε κάτι το αξιόλογο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι μία απογραφή του 1800. 

Τα ιερά σκεύη του ναού είναι:
  Φελόνι (1)
  Πετραχήλι (1)
  Καντηλιέρηδες (12)
  Βιβλία (12)
  Ποτήριο (1)

 

Αγία Θέκλα (Φ. Αρ.-)

Η Άγια Θέκλη
Για το ναό της Αγίας Θέκλας δεν υπάρχει κανένα αρχείο. Όμως έχει τη μεγαλύτερη σημασία απ’ όλους τους άλλους ναούς του χωριού. Οι παραδόσεις υποστηρίζουν πως είναι ο πιο παλιός ναός του χωριού. Ο ναός είναι χτισμένος σε ρυθμό βασιλικής χωρίς τρούλο. Είναι ανακαινισμένος πρόσφατα (αρχές 20ου αιώνα), γιατί ήταν σχεδιασμένος σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής που είχε χτιστεί (λίγο μετά την ίδρυση του χωριού). Την εποχή της ανακαίνισης, επειδή έπρεπε να διπλασιαστεί ο τότε μικρός ακόμα ναός, οι εργάτες αναγκάσθηκαν να γκρεμίσουν το καμπαναριό που βρίσκονταν στα πλάγια. Από τότε ο ναός παραμένει χωρίς καμπαναριό*
Η θέση του ναού δεν ήταν καλή τα πρώτα χρόνια, γιατί ήταν μακριά από το τότε μικρό και κρυμμένο χωριό. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να είναι έρμαιο στις επιθέσεις των πειρατών, με αποκορύφωμα μία φορά, την ολοσχερή λεηλασία του και την κλοπή της καμπάνας από το καμπαναριό* 
Με βάση τις πηγές που υπάρχουν, μπορούμε να πούμε ότι ο λόγος που δεν υπάρχει το αρχείο του ναού, είναι ότι τα έγγραφα που υπήρχαν εκεί, τα κατέστρεψαν οι πειρατές. Στο αρχείο της Αγίας Αναστασίας, στο φάκελο Νο 195, αναφέρεται πώς: “ …σε καιρό μεγάλου πολέμου καταστράφηκαν τα βιβλία στην Αγία Θέκλα, από φωτιά”. Απέναντι από το ναό, υπήρχε και ένας πολύ μικρότερος, ο Άγιος Παντελεήμων. Όταν όμως δημιουργήθηκε η ανάγκη να χτιστεί ένα δημοτικό σχολείο, οι εργάτες γκρέμισαν το ναΐσκο αυτόν.

* Το έτος 2010 η εκκλησία της Αγίας Θέκλης απέκτησε καμπαναριό (φωτό). Το καμπαναριό που το έχτισε ο Βασίλης ο Κουτσαντώνης, είχε προϋπολογισμό 24.000 Ευρώ, ο οποίος καλύφθηκε με 14.000 Ευρώ από το ταμείο της εκκλησίας, ενώ το ποσό των 10.000 Ευρώ, καλύφθηκε με χορηγία του χωριανού μας πιλότου Κώστα Μποζίκη, Καπελέτου.

Δείτε σχετικά και την ανάρτηση “Παρεκκλήσια και Κονίσματα”