Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2016

Έρευνα για τα Διαπόντια νησιά



Τα Διαπόντια νησιά είναι ένα νησιωτικό σύμπλεγμα, που αποτελείται από τρία μεγαλύτερα νησιά και μερικές άλλες νησίδες βόρεια-βορειοδυτικά της Κέρκυρας σε απόσταση 9-20 χλμ από αυτήν.
Και στα τρία νησιά το πράσινο και τα γαλαζοπράσινα νερά, προσδίνουν δίκαια το χαρακτηρισμό “επίγειος παράδεισος”. Κάπως έτσι μάλλον είναι ο παράδεισος...
- Στα Διαπόντια νησιά, αναφέρεται το βιβλίο της Μίνας Μοναστηριώτου, “Ιόνιον Άκρον”, σελίδες 140, εκδόσεις ΕΣΤΙΑ 2001, (εξαντλήθηκε). 
Οι Οθωνοί είναι το μεγαλύτερο από τα Διαπόντια νησιά και το δυτικότερο σημείο της ελληνικής επικράτειας, άλλοτε έδρα του Δήμου Διαποντίων νήσων με πληθυσμό 558 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.
Η Ερείκουσα είναι το βορειότερο σημείο των Επτανήσων, με πληθυσμό 506 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011 και
Το Μαθράκι με 329 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2011.Τέλος υπάρχουν και εννέα ακατοίκητες νησίδες: Το Διάκοπο, το Διάπλο, το Καράβι, το Καστρινό, η Λειψώ ή βάρκα, το Όστρακο, η Πλάκα ή Άγκυρα, η Πλατειά και η Τραχειά ή Τραχιά.

Τοπική Αυτοδιοίκηση
Διοικητικά τα Διαπόντια νησιά, ήταν ένας από τους πρώτους 13 Δήμους του Νομού Κέρκυρας, οι οποίοι ιδρύθηκαν το 1865 αμέσως μετά την Ένωση της Επτανήσου. Ο Δήμος Διαποντίων Νήσων λειτούργησε από το 1866 μέχρι το 1912, όταν επί Βενιζέλου με το νόμο ΔΝΖ άρχισαν να λειτουργούν οι Κοινότητες της Κέρκυρας.   
Ο Pierro Parini, ο οποίος μετά την εισβολή των Ιταλών ήταν επικεφαλής του Γραφείου Πολιτικών Υποθέσεων του Ιονίου Κράτους, το 1942 κατάργησε το νόμο ΔΝΖ (το καθεστώς της τοπικής αυτοδιοίκησης) και δημιούργησε 23 νέους Δήμους στην Κέρκυρα (22 Δήμους στην ύπαιθρο Κέρκυρας συν 1 το Δήμο Κέρκυρας), με επανασύσταση του Δήμου Διαποντίων Νήσων. Με την αναχώρηση των Ιταλών από την Κέρκυρα στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, η τοπική αυτοδιοίκηση λειτούργησε και πάλι όπως προηγούμενα με τις προϋπάρχουσες κοινότητες.  
(Πηγή: Ασπιώτη Γ. Νίκου: “Διοικητικοί και Αυτοδιοικητικοί θεσμοί στην Κέρκυρα. Πρόσωπα και γεγονότα (1817-1951)” Έκδοση: Κέρκυρα 2009. 

Όρκος του διορισμένου Δημάρχου, προς τον Pierro Parini (1942)
Με την έννοια αυτή, ο όρκος του διορισμένου Δημάρχου των Διαποντίων Νήσων Αναστασίου Ε. Κέντρου, όπως τον κατέγραψε η έρευνα και δημοσιεύεται παραπλεύρως, εντάσσεται μόνο στη βραχύβιο ιταλική κατοχή.
Στη συνέχεια ακολούθησαν οι Καποδιστριακοί και Καλλικρατικοί Δήμοι, όπου πάντα τα Διαπόντια νησιά ήταν αυτόνομα.
Σήμερα τα νησιά ανήκουν στον Δήμο Κέρκυρας και εποπτεύονται από τρεις Αντιδήμαρχους: Οθωνών, Ερείκουσας και Μαθρακίου. Οι αιρετοί Δημοτικοί εκπρόσωποι των Διαποντίων νήσων, εκτιμούν τη σοβαρότητα των προβλημάτων που ανακύπτουν από την απόσταση που χωρίζει τα νησιά τους με την πόλη της Κέρκυρας (με κυριότερο τη διακοπή της συγκοινωνίας λόγω καιρικών συνθηκών ή και επείγοντα περιστατικά) και προσπαθούν να δημιουργήσουν στην πόλη της Κέρκυρας ένα γραφείο για την ποιότητα της εξυπηρέτησης των κατοίκων, πιέζοντας τη δημοτική Αρχή,
Η δημοτική Αρχή μετά από καιρό, παραχώρησε στο Μαράσλειο, γραφείο που εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων των Διαποντίων νήσων, στο ίδιο μέτρο που εξυπηρετούνται όλα τα κοινοτικά διαμερίσματα της Κέρκυρας.


Πληθυσμός Διαποντίων νήσων 1879
Ο πληθυσμός των Διαποντίων Νήσων το 1879, παρουσίαζε την εξής εικόνα: Οθωνοί  (783), Ερείκουσα (614) και Μαθράκι (320), ήτοι σύνολο 1717.
(Πηγή: Γιάννη  Δόϊκα, από το βιβλίο του Παξινά Μελετήματα, σελίδα 152).

Τα επώνυμα των Διαποντίων νήσων
Μία άλλη εκδοχή για τα επώνυμα στα Διαπόντια νησιά και το συσχετισμό τους με τα επώνυμα των Παξών, αποτελεί μία σχετική έρευνα του κ. Γιάννη Δόϊκα. Ο κ, Γιάννης Δόϊκας, ανάλωσε τη ζωή του, παλαιότερα ως Διευθυντής του Ιστορικού Αρχείου Κέρκυρας και στη συνέχεια στο Ιστορικό Αρχείο Παξών. Τα επώνυμα Όρφανος, Αρώνης, Κατέχης, Αργυρός, Μητσιάλης, Μάστορας, κ.λπ. παρουσιάζονται σε μία προσπάθεια απόδοσης της ρίζας προέλευσης.
(Πηγή: Γιάννης Δόϊκας, http://www.translatum.gr/etexts/idoikas/libro.htm).

Tο Μαθράκι 
Tο Μαθράκι είναι το νοτιότερο και το μικρότερο σε έκταση (3.1 τ.χλμ) από τα τρία Διαπόντια νησιά. Τους προηγούμενους αιώνες, το συναντάμε με το όνομα Σαμοθράκι. Είναι ψαράδικο νησί, που προσφέρει πολλά στους επισκέπτες του.

Με 100 περίπου κατοίκους απέχει μόλις 4 ναυτικά μίλια απ' το ακρωτήριο Αρίλλας. Πλούσιο σε βλάστηση, δύσκολα διακρίνονται ανάμεσα στο πράσινο μερικά από τα σπίτια των οικισμών του. Πολλά θαυμάσια παλιά λίθινα μονοπάτια ξεφεύγουν από τον κεντρικό δρόμο και οδηγούν σε σημεία με πανοραμική θέα. Ο τσιμεντόδρομος από το λιμάνι καταλήγει στον όρμο Απιδιές, που διακρίνονται ακόμη οι εγκαταστάσεις ενός παλιού λιμανιού που τώρα έχει εγκαταλειφθεί και χρησιμοποιείται ως ψαρολίμανο. 
Το Μαθράκι είναι αδελφοποιημένο με το Δήμο Πρίντεζι της Ιταλίας.

Η  Ερείκουσα είναι το δεύτερο σε μέγεθος από τα τρία Διαπόντια νησιά και είναι το βορειότερο νησί του Ιονίου με έκταση 3.7 τ.χ. Στα πολύ παλιά χρόνια, είχε το όνομα Ερεικούσσα. Αποτελεί την ομώνυμη Δημοτική Κοινότητα του Δήμου 
Το Πόρτο
Κέρκυρας και σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 έχει 496 κατοίκους.
Το νησί είναι καταπράσινο και προσφέρεται για ήσυχες αποδράσεις. 
Οι κυριότερες παραλίες του είναι το Πόρτο και το Μπραγκίνι, οι οποίες απολαμβάνουν μεγάλο κομμάτι από την τουριστική αγορά. Το Πόρτο είναι χτισμένο ανάμεσα σε δύο λόφους στη θέση Μεγάλο Λιβάδι και είναι ο μεγαλύτερος οικισμός του νησιού. Εκεί βρίσκεται το Αστυνομικό Τμήμα, το Δημοτικό Γραφείο, και το Φαρμακείο του νησιού.
Ο Ανεμόμυλος
Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτη εκδοχή Ερεικουσιώτη, ο πληθυσμός της Ερείκουσας σήμερα (Φεβρουάριος 2016), ανέρχεται σε 1270 άτομα που κατανέμονται  ως εξής: Ηνωμένες Πολιτείες 1000 άτομα / Κέρκυρα 220 άτομα / Ερείκουσα 50 άτομα. 
Αναφέρθηκε επίσης, ότι η Ερείκουσα είχε στον περασμένο αιώνα, τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο μετά το Γαλαξίδι. Οι Ερεικουσιώτες είχαν καΐκια, lover, σκούνες και γαέτες που έφθαναν μέχρι το Γιβραλτάρ. Σε μία δεδομένη στιγμή, υπήρχαν στον κόλπο της Ερείκουσας εβδομήντα πλοία. Ατυχώς, οι Ερεικουσιώτες καπεταναίοι, ανταγωνίζονταν μεταξύ τους και δεν συνένωσαν τις δυνάμεις τους ώστε να διεκδικήσουν ως πλοιοκτήτες μεγαλύτερες διεθνείς αγορές. Στην πόλη της Κέρκυρας, οι Ερεικουσιώτες έκαναν σημαντικές επενδύσεις σε επιχειρήσεις/ακίνητα αντίθετα με τους Οθωνιώτες οι οποίοι έχουν καλύτερες επιδόσεις στα επιστημονικά επαγγέλματα.


Οι Οθωνοί
Οι Οθωνοί έχουν έκταση 10,8 τετρ. χιλιόμετρα και απέχουν 7,5 ναυτικά μίλια από την Κέρκυρα και είναι το δυτικότερο σημείο της ελληνικής επικράτειας.
Το Καστρί
Το νησί είναι καταπράσινο, κυρίως ορεινό, με ανώτερο υψόμετρο το Μεροβίγκλι (393 μ.), με βραχώδεις ακτές αλλά και μικρές διάσπαρτες παραλίες οι οποίες στη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου έχουν αξιόλογη τουριστική κίνηση. Χαρακτηριστική είναι λόγω του επικλινούς του τοπίου, η περίτεχνη κλιμακωτή κατασκευή τοιχείων "Γρέμπες" από πέτρα χωρίς αμμοκονίαμα "Ξερολιθιά", που διευκόλυναν την καλλιέργεια.  Σύμφωνα με την Απογραφή του 2011 οι Οθωνοί έχουν 558 κατοίκους.
Για το ήπιο κλίμα του νησιού, δημιουργήθηκε παλαιότερα στο νησί Αναρρωτήριο, όπου έστελναν τους Άγγλους στρατιώτες για να αναρρώσουν. 

Σχετικά με την ονομασία του νησιού Οθωνοί, βρήκαμε ότι προέρχεται από τη λέξη “οθόνη” που σημαίνει λευκό πανί. Τα ιστιοφόρα μεταφορικά μέσα, από την αρχαιότητα έφεραν ιστία από λινάρι και αυτό αποτέλεσε το καθοριστικό στοιχείο που έδωσε το όνομά του στο νησί.
(Πηγή: Χαρίλαου Β. Κόλλα, Χώρος και πληθυσμός της Κέρκυρας του 17ου αιώνα, Κέρκυρα 1988, σελίδα 22).

Οθωνιώτικη αγγελία του 1930
Ο κ. Αναστάσιος Κέντρος, εις τους Οθωνούς, ανεδέξατο εκ της κολυμβήθρας, το αγοράκι του κ. Αλεξ. Κατέχη (Αρσένη), ονομάσας αυτόν Σπυρίδωνα. Μετά το μυστήριον παρετέθη δείπνο, εις ό παρεκάθησαν αρκετοί προσκεκλημένοι, μετά δε το γεύμα επακολούθησε χορός μέχρι βαθείας νυκτός. (Οθωνιώτης)
(Πηγή: Εφημερίδα ΠΑΞΟΙ, φύλλο 114/05.06.1930).

• Γραμματόσημα με την Ερείκουσα
Στη διάρκεια της έρευνας εντοπίστηκε μία σειρά παλαιών γραμματοσήμων των Ισραηλινών ταχυδρομείων με θέμα την Ερείκουσα. Η σειρά αυτή, σύμφωνα με τη γνώμη ειδικού, είναι σπάνια και δυσεύρετη.
Πληροφορίες εξ εγκύρου πηγής, λένε, ότι οι Ισραηλινοί θέλησαν με αυτόν τον τρόπο να εκφράσουν τις ευχαριστίες τους προς τους κατοίκους της Ερείκουσας, γιατί στη διάρκεια της κατοχής φιλοξένησαν και έκρυψαν μία οικογένεια Εβραίων, η οποία μετά τους βομβαρδισμούς της Κέρκυρας κατέφυγε στην Ερείκουσα. 
Η φιλοξενία της εβραϊκής οικογένειας, ήταν κοινό μυστικό των κατοίκων, όμως όλοι οι κάτοικοι σφαιρικά βοήθησαν με κίνδυνο της ζωής τους, στην απόκρυψη και διαφυγή αυτής της οικογένειας.
• Τα Διαπόντια νησιά, ως τόπος εξορίας

Επανειλημμένα τα Διαπόντια νησιά, μαζί με τους Παξούς και τα Αντικύθηρα, ήταν τόποι εξορίας για τους πολιτικούς αντιπάλους των Ύπατων Αρμοστών, του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων νήσων.
- Ο ύπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων, στο πλαίσιο της πολιτικής του ενάντια στους Επτανήσιους βουλευτές και ειδικότερα στους μαχητικότερους εξ' αυτών,
εξόρισε τον Κεφαλλονίτη βουλευτή της Ιονίου Βουλής Ιωσήφ Μομφεράτο στην Ερείκουσα, για την πολιτική του δράση. Σε εκτέλεση της διαταγής του ύπατου Αρμοστή, ο Μομφεράτος συνελήφθη στο Αργοστόλι στις 2 Οκτωβρίου 1851 και μεταφέρθηκε στην Ερείκουσα απ' όπου απολύθηκε μετά από πεντέμισι χρόνια εξορίας στις αρχές Φεβρουαρίου 1857. 
Κατά τη διάρκεια της εξορίας του, παντρεύτηκε στην Ερείκουσα την Αγγελική Μάνεση. 
Η προσπάθεια της έρευνας να εντοπίσει τη ληξιαρχική πράξη αυτού του γάμου, στα Γ. Α. Κ. Κέρκυρας, στα Γ. Α. Κ. Κεφαλληνίας, και στο ληξιαρχείο του Δήμου, δεν ευοδώθηκε.
(Πηγή: http://www.vouleftes-kerkyras.com).

- Ο βουλευτής Ζακύνθου της Ιονίου Βουλής Ιωάννης Λισγαράς, γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1805. Σπούδασε νομικά και ήταν συμβολαιογράφος. 
Ιωάννης Λισγαράς
Ήταν θερμός υποστηρικτής του Ριζοσπαστισμού και διακρίθηκε για τους αγώνες τους υπέρ της Ένωσης για την οποία συμμετείχε ενεργά, με άρθρα και φυλλάδια στα Ιταλοελληνικά κομιτάτα. 
Το 1851 εξορίσθηκε από τον ύπατο Αρμοστή στους Οθωνούς, για τις πολιτικές του δραστηριότητες και απεκαλείτο από τους συγχρόνους του “Αδάμ του Ριζοσπαστισμού”. Επανερχόμενος στην Ζάκυνθο από την εξορία στις 16 Μαΐου 1854, ανέλαβε και πάλι τα συμβολαιογραφικά του καθήκοντα. Εξελέγη βουλευτής το 1852 και συμμετείχε στην Ι’ σύνοδο της Ιονίου Βουλής, αλλά εμποδίστηκε να εισέλθει στην αίθουσα. Το 1866 με πρόταση του Κωνσταντίνου Λομβάρδου, συμμετείχε στις Δημοτικές εκλογές και εξελέγη πρώτος Δήμαρχος Ζακύνθου δια ψήφων 3000, επί συνόλου 3993 και διακρίθηκε για την τιμιότητα και τις άψογες διοικητικές και οικονομικές του ικανότητες. Το 1868 τον έπαψε η κυβέρνηση Βούλγαρη, αλλά η κυβέρνηση Ζαΐμη τον επανέφερε στο αξίωμά του. Ο Ιωάννης Λισγαράς εξήλθε από το δημόσιο βίο φτωχότατος. Πέθανε στις 8 Φεβρουαρίου 1872, απολαμβάνοντας τον σεβασμό και την αγάπη των συμπατριωτών του, για την τιμιότητα και το ήθος του.
(Πηγή: http://www.vouleftes-kerkyras.com). 

- Ο βουλευτής Κεφαλληνίας Ηλίας Ζερβός Ιακωβάτος, εξορίστηκε επίσης στους Οθωνούς. Ήταν Έλληνας πολιτικός, δημοσιογράφος και λογοτέχνης. Γεννήθηκε στις 27 ΟΚτωβρίου 1814 στα Γριζάτα της Σάμης στην Κεφαλλονιά. Σπούδασε Νομικά στο πανεπιστήμιο της Πίζας.
Ήταν από τους αρχηγούς του Κόμματος των Ριζοσπαστών του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων. Εξέδιδε από το 1849 την εφημερίδα “Φιλελεύθερος” από όπου ασκούσε έντονη κριτική εναντίον των Άγγλων. Το 1850 εκλέχτηκε στην Ιόνιο Βουλή και υπερψήφισε το ενωτικό ψήφισμα. Οι Άγγλοι του απάντησαν με διώξεις, εξορίες και κλείσιμο των εφημερίδων. Ο ίδιος εξορίστηκε στους Οθωνούς, τους Παξούς και δύο φορές στα Αντικύθηρα (4η εξορία) ενώ ο Ιωσήφ Μομφεράτος στην Ερείκουσα (2η εξορία). Τότε το κόμμα των Ριζοσπαστών σχεδόν διαλύεται και εμφανίζεται ο Κωνσταντίνος Λομβάρδος, που επιζήτησε μόνο την Ένωση χωρίς κοινωνικές αλλαγές. Το 1862 ως Πρόεδρος τότε της Βουλής, προτείνει την αναστολή του εθνικού ζητήματος και την προώθηση κοινωνικών μεταρρυθμίσεων. Οι παλιοί ριζοσπάστες με τον Ιωσήφ Μομφεράτο συντάσσονται μαζί του, ενώ οι νέοι με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Λομβάρδο διαφωνούν. Έτσι το κόμμα των Ριζοσπαστών διασπάται στο Κόμμα Αληθινών Ριζοσπαστών με ηγέτες το Ζερβό και το Μομφεράτο, που έδινε προτεραιότητα στην κοινωνική δικαιοσύνη και στο Κόμμα των Ενωτικών Ριζοσπαστών που επεδίωκε μόνο την Ένωση χωρίς κοινωνικό περιεχόμενο. Όταν το 1864 τα Επτάνησα ενώνονται με την Ελλάδα, ο Ζερβός και ο Μομφεράτος, αρνούνται να υπογράψουν την Ένωση και δε συμμετέχουν στους πανηγυρισμούς. Το καλοκαίρι του 1864 έλαβε μέρος στην Β’ Εθνική Συνέλευση στην Αθήνα ως πληρεξούσιος της Κεφαλληνίας. Εκτός από πολιτικός, είχε και πλούσιο συγγραφικό και ποιητικό έργο. Δημοσίευσε ιστορικά, κοινωνικά και ηθικολογικά έργα, τρεις ποιητικές συλλογές και ένα δράμα, με τίτλο “Ενάρετη”. Ήταν παντρεμένος με τη Χρυσάνθη Σολωμού. Απεβίωσε στις 14 Νοεμβρίου 1894.
(Πηγή: http://www.vouleftes-kerkyras.com).
Δύο ναυτικά ατυχήματα
Δύο αλληλένδετα ναυτικά ατυχήματα συνέβησαν το 1930 στα Διαπόντια νησιά, τα οποία καταγράφηκαν από τον  Έλληνα δημοσιογράφο Γ. Παπαμανώλη, ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυς  και παραμένουν σήμερα ως ντοκουμέντα για την ιστορία της εποχής.
Σάββατο 10 Μαΐου 1930, ώρα 14:00 Μία αεράκατος τύπου Dornier Wal της ιταλικής εταιρίας Aero Espresso Italiana, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Brindisi, λόγω μηχανικής βλάβης έκανε αναγκαστική προσθαλάσσωση κοντά στο Μαθράκι και κατόρθωσε να προσεγγίσει με ίδια μέσα τους Οθωνούς. Οι επιβάτες και το πλήρωμα (8 άτομα) αποβιβάζονται σώοι στους Οθωνούς. Ανάμεσα στους επιβάτες υπήρχαν και δύο Έλληνες, ο πρόξενος της Ελλάδος στις Συρακούσες και ο δημοσιογράφος Γ. Παπαμανώλης, ανταποκριτής της εφημερίδας “Ελληνική” στο Μιλάνο.
Κυριακή 11 Μαΐου 1930, ώρα 03:00 Το ατμόπλοιο “ΜΥΚΑΛΗ” που μεταφέρει στους Οθωνούς τα απαραίτητα ανταλλακτικά για την αεράκατο, προσκρούει σε ύφαλο στα αβαθή και υφίσταται σημαντικά ρήγματα.
Δευτέρα 12 Μαΐου 1930. Το καταδιωκτικό του Λιμεναρχείου Κέρκυρας, με κυβερνήτη τον δόκιμο υποκελευστή από του Παξούς Σπύρο Μακρή, μεταφέρει τον Λιμενάρχη Κέρκυρας Δουκάτο στους Οθωνούς, για ανακρίσεις σχετικά με τα δύο ναυτικά συμβάντα. Ο δόκιμος υποκελευστής Σπύρος Μακρής, κατέγραψε επίσης το περιστατικό και το έδωσε για δημοσίευση στην εφημερίδα των Παξών!
(Πηγές: Γιάννης Δόϊκας, Γιώργος Ζούμπος, corfuhistory.eu, Εφημερίδα ΠΑΞΟΙ, φύλλο 114/05.06.1930).

Ληξιαρχικό ντοκουμέντο
Στα παλιά χρόνια, οι περισσότεροι κάτοικοι των Διαποντίων νήσων, είχαν γενέθλια την Πρωτοχρονιά. Από το Πρωτοδικείο Κέρκυρας μας αναφέρθηκε ότι σε προεκλογική περίοδο, όταν εκτυπώνονταν οι καταστάσεις για την Εφορευτική Επιτροπή, παρατηρήθηκε το γεγονός ότι όλοι σχεδόν οι κάτοικοι ήταν γεννημένοι την 1η  Ιανουαρίου!  Μας δόθηκε αμέσως και η εξήγηση. Ο Ληξίαρχος πήγαινε στα Διαπόντια νησιά μία φορά το χρόνο, την 1η Ιανουαρίου και με την ημερομηνία αυτή κατέγραφε όλα τα ληξιαρχικά συμβάντα. 


Συγγένεια των Παξών με τα Διαπόντια νησιά
Λέγεται ότι μετά το 1500, οι Παξοί δόθηκαν ως φέουδο στην κερκυραϊκή, βυζαντινής προελεύσεως, οικογένεια Αβράμη. Η άσκηση της φεουδαρχικής κυριαρχίας των Αβράμη, ήταν τόσο σκληρή, ώστε μία ομάδα κατοίκων έφυγε από τους Παξούς και μετανάστευσε στους Οθωνούς, γιαυτό υπάρχει ταύτιση επωνύμων π.χ. οι Μάστορα στα Μαστοράτικα, οι Κασίμη στα Κασιμάτικα. Τέλος οι πρώτοι άποικοι θεωρούνται οι Βελλιανίτοι, που  μετονομάστηκαν σε Κατέχη στα Κατεχάτικα. 
(Πηγή:Οδυσσέα Κάρολου Κλήμη: “Κοινωνιολογία του Κερκυραϊκού λαού, σελίδα 139”).

Βύθιση του υποβρυχίου “ΠΡΩΤΕΥΣ” στους Οθωνούς
Στις 29 Δεκεμβρίου του 1940, το ελληνικό υποβρύχιο ΠΡΩΤΕΥΣ, με Κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Μιχαήλ Χατζηκωνσταντή, βυθίστηκε αύτανδρο στη θαλάσσια περιοχή των Οθωνών. Το υποβρύχιο ΠΡΩΤΕΥΣ παρακολουθούσε αθέατο μία ιταλική νηοπομπή που μετέφερε πυρομαχικά στον Αυλώνα. Αφού πρώτα βυθίζει το ατμόπλοιο SARDEGNA που συμμετείχε στην νηοπομπή, εμβολίζεται στη συνέχεια από το ιταλικό τορπιλοβόλο "ANTARES". Η απώλεια του υποβρυχίου "ΠΡΩΤΕΥΣ" αποτελεί την πρώτη απώλεια του Πολεμικού Ναυτικού στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα μνημείο για να τιμήσουν τη μνήμη του πληρώματος, εγκαινιάστηκε
Το Μνημείο στους Οθωνούς

Μιχ. Χατζηκωνσταντής














στους Οθωνούς στις 15 Ιουνίου 2015, με κάθε επισημότητα.
Περισσότερα στα links που ακολουθούν...
 •(Πηγή φωτογραφίας Κυβερνήτη: “Υ1 ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ”, σελίδα 59).


 • Χριστόφορος Μητσιάλης 
Ερεικουσιώτης, Ήρωας του Β' Παγκοσμίου πολέμου. Τον Απρίλη του 1943 ο Χριστόφορος Μητσιάλης ψάρευε με το καΐκι του κοντά στην Κύθνο, όταν το Υ1 ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ, τον σταμάτησε για νηοψία. Ο Μητσιάλης πήδηξε από το καΐκι του στο υποβρύχιο, ζητώντας γονατιστός να τον πάρουν μαζί τους. Ο Κυβερνήτης Βασίλης Λάσκος δέχτηκε και έτσι ο Μητσιάλης έγινε πλήρωμα του “ΚΑΤΣΩΝΗ”. Δεν άργησε να ονομαστεί, εν πλω πρότακτος ναύτης. Ο Μητσιάλης γνώριζε πολλές πληροφορίες για τις κινήσεις των Γερμανών, δηλώνοντας στη συνέχεια ότι θα περνούσαν από την Κύθνο γερμανικά εμπορικά πλοία, κάτι που επαληθεύτηκε. Οι πληροφορίες του Μητσιάλη ήταν ακριβείς, τόσο που στο υποβρύχιο του έδωσαν το παρατσούκλι “Το Λάφυρο”.  Ο Μητσιάλης υπηρέτησε στο υποβρύχιο Υ1 ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΑΤΣΩΝΗΣ από τον Απρίλη του 1943 μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου 1943, όταν το υποβρύχιο, χτυπημένο από γερμανικές βόμβες βυθού, βυθίστηκε στα στενά της Σκιάθου, με αποτέλεσμα να παραμείνει μέσα στο σκάφος και να χάσει τη ζωή του. Είναι γραμμένος στον κατάλογο των ηρώων που έπεσαν υπέρ πατρίδος. Για τις υπηρεσίες του στο Πολεμικό Ναυτικό, τιμήθηκε επανειλημμένα μετά θάνατον, με παράσημα ανδρείας και άλλες τιμητικές διακρίσεις. Όλα τα παράσημα και τα σχετικά έγγραφα, παρέλαβε ο συνονόματος ανιψιός του Χριστόφορος Μητσιάλης.
Πηγή: Υ1 “Υποβρύχιο Λάμπρος Κατσώνης” (σελίδες 33-44), συγγραφέας : Ηλίας Π. Τσουκαλάς, Πλοίαρχος Πολεμικού Ναυτικού, 240 σελίδες, έκδοση της Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού 2013. Σπάνια έκδοση, η οποία διατίθεται μόνο από την Υπηρεσία Ιστορίας  Ναυτικού, Μαρκόνι 20, Βοτανικός, Αθήνα, τηλέφωνο: 210 3484243.

 • Συγγραφική δραστηριότητα

Η Ιβέτ Μάνεση γεννημένη στην Ερείκουσα, που διαπρέπει ως δημοσιογράφος και παραγωγός προγραμμάτων στη Νέα Υόρκη, είναι η συγγραφέας του λογοτεχνικού μυθιστορήματος.“Ο ψίθυρος των κυπαρισσιών”, Εκδόσεις Ψυχογιός 2014”.
Ιβέτ Μάνεση
Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας καταγράφει
την ομορφιά του νησιού (υπονοεί την Ερείκουσα) και προχωρεί σε κατάθεση ψυχής αναπολώντας τα παιδικά της χρόνια και θυμάται με αγάπη τη μαμά της και τις γιαγιάδες της.
Η Ιβέτ Μάνεση έχει προσφέρει μέχρι σήμερα σημαντικές υπηρεσίες στη γενέτειρά της την Ερείκουσα και χαίρει υψηλής εκτίμησης.
Αναφέρθηκε ότι προσεχώς θα επενδύσει στο γύρισμα ντοκιμαντέρ με θέμα την Ερείκουσα.


• Εξέχουσες προσωπικότητες

- Ο Κρις Κατέχης από την Ερείκουσα, είναι μία διεθνής προσωπικότητα που ανήκει στο διαστημικό επιστημονικό προσωπικό της NASA. Όταν προσεδαφίστηκε το πρώτο διαστημικό σκάφος στη Σελήνη, οι αστροναύτες έστησαν μία πινακίδα για το γεγονός, που ανέφερε -μεταξύ άλλων- και τα ονόματα του επιστημονικού δυναμικού που υποστήριξε το εγχείρημα. Ανάμεσα στα ονόματα αυτά αναφέρει: Cris Katehis, Ereikousa Greece.
- Η Μαρία Αρώνη από την Ερείκουσα, είναι καρδιοχειρούργος, με διεθνή εμπειρία στις ΗΠΑ και από το 2005 στην Ελλάδα.

• Συγκοινωνία

Τα Διαπόντια νησιά, εξυπηρετούνται ακτοπλοϊκώς με τα πλοία της άγονης γραμμής. Μόνιμα το πλοίο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ από την Κέρκυρα και επικουρικά το πλοίο ΠΗΓΑΣΟΣ από τον Άγιο Στέφανο, εξυπηρετούν τα νησιά με την πόλη της Κέρκυρας. Τα δρομολόγια είναι τακτικά καλύπτοντας τις ανάγκες των κατοίκων αλλά και των πολυάριθμων επισκεπτών. Στην αιχμή της τουριστικής περιόδου, τα νησιά συνδέονται ακόμη με τον Άγιο Στέφανο, το Σιδάρι και με την Παλαιοκαστρίτσα, κάτι που ανεβάζει το επίπεδο και την ποιότητα εξυπηρέτησης των επισκεπτών.

Η μόνιμη και χωρίς προβλήματα συγκοινωνία, κάτι που τιμά και τους πλοιοκτήτες, προσφέρει δυνατότητες στην ανάπτυξη της οικονομίας των νησιών, ενώ συγχρόνως επιτρέπει στους τουριστικούς επιχειρηματίες τον προγραμματισμό ταξιδιών, με ανταποκρίσεις από και προς το λιμάνι και το Αεροδρόμιο της Κέρκυρας καθώς και τη γραμμή Πάτρας - Ιταλίας.

• Κοινωνικές υπηρεσίες στα νησιά.


Εκκλησίες:
• Στους Οθωνούς υπάρχουν τρεις εκκλησίες: Η Αγία Τριάδα στην παραλία, η Κοίμηση της Θεοτόκου, ο Άγιος Γεώργιος και η Αγία Παρασκευή (ιδιωτική).
 Στην Ερείκουσα, υπάρχουν δύο εκκλησίες, η Αγία Τριάδα με παλιό πέτρινο καμπαναριό και με αγιογραφία του Κόντογλου και ο Άγιος Νικόλαος
• Τέλος στο Μαθράκι υπάρχουν δύο εκκλησίες. Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που σύμφωνα με πλακέτα που υπάρχει εντοιχισμένη, χτίστηκε το 1812* και η εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνος, που χτίστηκε το 1952. 

*  Η χρονολογία αυτή δεν συνάδει με την έρευνα της Ακαδημίας Αθηνών για τα Διαπόντια νησιά, η οποία στη σελίδα 275 αναφέρει ότι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου κτίστηκε το 1807.


Ελικοδρόμιο: Υπάρχει στην Ερείκουσα και στους Οθωνούς.

Αστυνομικό Τμήμα: Ερείκουσα, τηλ:26630 72400 / Οθωνοί: 26630 71592.

Λιμενικός Σταθμός: Υπάρχει μόνο στους Οθωνούς, τηλ: 26630 72280.

Φαρμακείο: Οθωνοί, τηλ: 26630 72132 / Ερείκουσα, τηλ: 26630 71703.

Γιατρός: Υπάρχει μόνο στους Οθωνούς.

ΔΕΗ: Στην Ερείκουσα και στους Οθωνούς, λειτουργούν από το 1972 μηχανές ντήζελ, που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια, σε επαρκή ισχύ. Το Μαθράκι παίρνει ηλεκτρική ενέργεια από τη ΔΕΗ με καλωδιακή ζεύξη από τον Άγιο Στέφανο Αυλιωτών.

Δημοτικό Σχολείο: Στην Ερείκουσα λειτούργησε το 2016 με 4 μαθητές και λειτουργεί και τη φετινή χρονιά με 3 μαθητές. Στο Μαθράκι και στους Οθωνούς δεν λειτουργεί δημοτικό σχολείο.

Πυροσβεστική: Υπάρχει ένα όχημα στην Ερείκουσα και ένα στους Οθωνούς.

Ταχυδρομείο: Δεν υπάρχει σε κανένα νησί.

ΑΤΜ: Δεν υπάρχει σε κανένα νησί.

Δικηγόρος, Συμβολαιογράφος, Σινεμά : Δεν υπάρχουν σε κανένα νησί.

Νερό από πηγάδια: Και στα τρία νησιά υπάρχει νερό από πηγάδια, για πάσης φύσεως ανάγκες, από τα οποία πολλοί πίνουν νερό, ενώ η πλειονότητα πίνει εμφιαλωμένο νερό.

Αμερικανοί υπήκοοι: Και στα τρία νησιά δηλώθηκε ότι το ποσοστό των Αμερικανών υπηκόων, φθάνει το 99%

Παπάς: Κάθε νησί έχει το δικό του παπά.

Νεκροταφεία: Το Μαθράκι όπως και η Ερείκουσα έχουν ένα νεκροταφείο, ενώ οι Οθωνοί έχουν δύο νεκροταφεία. Στους Οθωνούς υπήρξε προπολεμικά και ένα σέρβικο νεκροταφείο. Όμως, ο Σέρβος Πρόξενος στην Κέρκυρα, μας ενημέρωσε ότι το 1939, έγινε αποκομιδή των οστών από όλα τα νεκροταφεία της Κέρκυρας, τα οποία και μεταφέρθηκαν στο Μαυσωλείο του Βίδο.

• Επώνυμοι επισκέπτες στα Διαπόντια

- George Bush, ο πρεσβύτερος, επισκέφθηκε την Ερείκουσα.
- Αλέξης Τσίπρας, επισκέφθηκε την Ερείκουσα.
- Προκόπης Παυλόπουλος, (πριν την εκλογή του στο αξίωμα του ΠτΔ), επισκέφθηκε και τα τρία νησιά.
- Μαϊκλ Δουκάκης, πρώην υποψήφιος Πρόεδρος ΗΠΑ, επισκέφθηκε την Ερείκουσα και το Μαθράκι.
- Κωστής Στεφανόπουλος, επισκέφθηκε τους Οθωνούς και το Μαθράκι.
- Χρήστος Σαρτζετάκης, επισκέφθηκε και τα τρία νησιά.


• Έρευνα της Ακαδημίας Αθηνών για τα Διαπόντια νησιά

Η Ακαδημία Αθηνών, διενήργησε λαογραφική έρευνα για τα Διαπόντια νησιά.
Η έρευνα αυτή φέρει τον τίτλο “ΕΠΕΤΗΡΙΣ ΤΟΥ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ” (Τόμος ΙΓ-ΙΔ 1950 - 1961) και εκδόθηκε στην Αθήνα το 1962. Για το σκοπό αυτό ο Δημήτρης Λουκάτος επισκέφθηκε τα Διαπόντια από 6-28 Ιουλίου 1960 και συνέλεξε λαογραφικό υλικό και από τα τρία νησιά.
Για να διαβάσετε αυτή την έρευνα, ακολουθείστε αυτό το link:
https://drive.google.com/file/d/1TjDpBC4sY1Y8_Ewf6-uW6LSwi3FCEHdk/view?usp=sharing

Ευχαριστίες

Η έρευνα για τα Διαπόντια νησιά, έγινε ψηφιακά από τον Φεβρουάριο 2016 μέχρι τον Νοέμβριο 2016. Τα ευρήματα που έδωσε, αποδείχτηκαν πολύ κατώτερα των προσδοκιών. Τα στοιχεία που αντλήθηκαν από διάφορες ψηφιακές πηγές, ήταν σαφώς περισσότερα από όσα κατατέθηκαν από αυντοπίτες και κατιόντες συγγενείς των αναφερομένων προσώπων.
Επιθυμούμε να ευχαριστήσουμε όλους όσους βοήθησαν -άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο- στην προσπάθειά μας αυτή, η οποία ελπίζουμε να λειτουργήσει θετικά, αποδίδοντας εύσημα στα Διαπόντια νησιά.
Ζητούμε από τους αναγνώστες, να μας ενημερώσουν για κάθε τι που χρειάζεται διόρθωση ή συμπληρωματικό κείμενο. Κάθε επιπλέον πληροφορία για την έρευνα θα είναι ευπρόσδεκτη. Για να στείλετε ιδέες και προτάσεις για τη βελτίωση του κειμένου, πατήστε ΕΔΩ.

© Δημήτρης Ρεπούλιος, Ιστορικός Ερευνητής, Λιαπάδες, Κέρκυρα, Ελλάδα.